မူးယစ္ေသစာေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားရေသာ ေရာဂါမ်ား

အရက္ေသစာ မွီဝဲျခင္းကို တားျမစ္ ထားရျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သိပၸံနည္းက်ေသာ အေၾကာင္းတရား မ်ားစြာရွိပါတယ္။ ကမၻာမွာ အရက္ ေသစာေသာက္သံုးမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားရတဲ့ ေသဆံုးမႈႏႈန္းထားဟာ အေတာ္ပဲ ျမင့္မားလွပါတယ္။ အဓိက ေသဆံုးမႈ အေၾကာင္းရင္းတစ္ခုလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္ လူ သန္းေပါင္းမ်ားစြာဟာ အရက္ေၾကာင့္ ေသဆံုး ေနၾကရပါတယ္။ အရက္ရဲ႕ ဆိုးက်ိဳးေတြကို အမ်ားအားျဖင့္ အသိမ်ားၾက တာေၾကာင့္ အေသးစိတ္ မတင္ျပေတာ့ပါဘူး။ အရက္နဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ ေရာဂါ တခ်ိဳ႕ေလာက္ကိုပဲ ေအာက္မွာ တင္ျပထားပါတယ္။

၁/- အသည္းရြတ္ေရာဂါ (Cirrhosis of Liver) ဟာ အရက္ ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္ဆိုတာကို လူသိမ်ားလွပါတယ္။
၂/- အစာေရမ်ိဳကင္ဆာ၊ ေခါင္းႏွင့္ လည္ပင္းကင္ဆာ၊ အသည္း ကင္ဆာ (Hepatoma)ႏွင့္ အူကင္ဆာ စသည္မ်ား၊
၃/- အစာေရမ်ိဳ ေရာင္နာ၊ အစာအိမ္ေရာင္နာ၊ ပန္ကရိယတစ္ ေရာင္နာ၊ အသည္း ေရာင္နာတို႔က အရက္ေသစာ မွီဝဲမႈႏွင့္ ပတ္သက္ေန ပါတယ္။
၄/- ႏွလံုးၾကြက္သားေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ၊ ေသြးလႊတ္ေၾကာ ဆိုင္ရာ ေဝဒနာ (Coronary Artherosilerosis)၊ ရင္ဆို႔နာ (Angina)၊ ႏွလံုးေရာဂါတို႔ဟာ အရက္ကို အလြန္အကြ်ံ ေသာက္သံုးမႈနဲ႔ပတ္သက္ေနပါတယ္။
၅/- ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာေပါက္ (Stroke) ၊ ေလသင္ဓံုး (Apoplexy) ၊ ဝက္႐ူးျပန္ေရာဂါ (Fits) ႏွင့္ သြက္ခ်ာပါဒ ေရာဂါ အမ်ိဳးမ်ိဳး ကလည္း အရက္ေသစာ ေသာက္သံုးမႈနဲ႔ ပတ္သက္ေနပါတယ္။
၆/- ေျခလက္ နဗ္ေၾကာေရာဂါ (Peripheral Neuropathy) ေကာ့စကီကလ္ အထ႐ိုဖီ ေရာဂါ (Cortical Atrophy) တို႔ကလည္း အရက္ေသာက္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ရတဲ့ လကၡဏာစုမ်ားအျဖစ္ ေက်ာ္ၾကား လူသိမ်ား ပါတယ္။
၇/- မၾကာမီက ျဖစ္ရပ္မ်ားအရ နာတာရွည္ အရက္စြဲေရာဂါေၾကာင့္ ျဖစ္ရတဲ့ စိတ္ေရာဂါ ႏွင့္ ယွဥ္ၿပီး သတိလစ္ေရာဂါ၊ မွတ္ဥာဏ္ ခ်ိဳ႕ယြင္းျခင္း၊ ႀကံဖန္ေျပာ လုပ္ႀကံေျပာတတ္ သည့္ ေကာဆေကာ လကၡဏာ၊ မွတ္ဥာဏ္ ထိခိုက္မႈနဲ႔အတူ သြက္ ခ်ာပါဒျဖစ္မႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးက အရက္ေသာက္လြန္လို႔ သိုင္ယာမင္ ခ်ိဳ႕တဲ့ရာက ျဖစ္ရတဲ့ ေရာဂါ ေဝဒနာေတြပါပဲ။
၈/- ထံုနာစို ကိုယ္ေဖာနာ (ဗယ္ရီဗယ္ရီေရာဂါ) (Beriberi) ႏွင့္ အျခားအျခားေသာ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ ေရာဂါမ်ားဟာ အရက္သမားမ်ားမွာ မလြဲတန္း ျဖစ္တတ္တဲ့ ေရာဂါေတြပဲ
ျဖစ္ပါတယ္။ ဗီတာမင္ ခ်ိဳ႕တဲ့ေရာဂါ (pellagra) ကိုလဲ အရက္သမားေတြမွာ ေတြ႕ရပါတယ္။

၉/- အရက္ စြဲေနမႈေၾကာင့္ မၾကာမၾကာ ဆိုသလို ကေယာင္ကတမ္း ျဖစ္တတ္ျခင္းဟာ အင္မတန္ ဆိုးဝါးလွတဲ့ ဆင့္ပြားေရာဂါတစ္ခု ျဖစ္တယ္။ ခြဲစိတ္ကုသမႈ ခံၿပီးေနာက္ပိုင္းလဲ ျဖစ္တတ္တယ္။ အရက္ကို ျဖတ္ေတာက္ေနခ်ိန္ ကာလမ်ိဳးမွာ ဒီလို ကေယာင္ကတမ္းေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါဟာ အင္မတန္မွ အေရးႀကီးလွၿပီး တကဲ့ ကိရိယာ တန္ဆာ ပလာ စံုလင္လွတဲ့ ေနရာမ်ိဳးမွာ ေကာင္းမြန္စြာ ကုသေနရင္းနဲ႔ေတာင္ အသက္ေသဆံုးမႈ ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။

၁၀/- အရက္စြဲေရာဂါေၾကာင့္ အတြင္းစိမ့္ဂလင္း(အင္ဒိကရင္း ဂလင္း) မွာ ကေမာက္ကမျဖစ္မႈ အမ်ားအျပား ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ သိုင္း႐ြိဳက္ဂလင္း ေကာင္းစြာ အလုပ္မလုပ္တဲ့ ပက္ဆဒီးဗားေရာဂါကစလို႔ သိုင္း႐ြိဳက္ လြန္ကဲ ျခင္း (Hyper thyroidism) နဲ႔ ကူရွင္ေရာဂါလကၡဏာစု (Florid Cushing Syndrome) ဆိုတဲ့ အဒရီနယ္ဂလင္း အျပင္သား လြန္ကဲ ႀကီးထြားျခင္း ေရာဂါတို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

၁၁/- ေသြးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ေရာဂါေတြမွာ ဆိုးက်ိဳးေတြ ေပၚေစၿပီး နာတာရွည္ ေစပါတယ္။ ေဖာ္လစ္အက္ဆစ္ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈကလဲ အရက္စြဲေနသူတို႔မွာ အေတြ႕ ရ အမ်ားဆံုး ေရာဂါပဲ။ ေသြးအားနည္းေရာဂါ အမ်ိဳးမ်ိဳး (မကၠ႐ိုဆိုင္တစ္ အနီးမီးယားနဲ႔ (Zeive’s sydrome ) တို႔ဟာ ေသြးပ်က္ေပ်ာ္ ေသြးအား နည္းေရာဂါ(Hemolytic Anemia)တို႔ကေန ေပၚလာခဲ့ရတာပါ။ ဖ်ဥ္းဆြဲေရာဂါတို႔လဲ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

၁၂/- ေသြးကင္းေျပာက္ႀကီးေရာဂါ (Thrombocytopenia) ႏွင့္ တျခား ေသြးဥမႊားမ်ား (platelets) ပံုမွန္ မျဖစ္တဲ့ေရာဂါေတြကလည္း အရက္သမားမွန္ရင္ ခံစားေနရတဲ့ ေရာဂါေတြပါပဲ။

၁၃/- အမ်ားသံုးေနၾကတဲ့ ေဆးျပား မက္ႀတိဳနီဒါဇိုးလ္ (flagyl) က အရက္နဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလး မတည့္ပါဘူး။

၁၄/- အရက္ အလြန္အကြ်ံေသာက္သူေတြမွာ ေရာဂါျပန္ျပန္ဝင္မႈ (recurrent infection) လဲ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ အရက္ေသာက္သံုး မႈေၾကာင့္ ေရာဂါၿပီး အကာအကြယ္စနစ္(Immunological Defense System) က ဘာ ေရာဂါပဲ ဝင္လာ ဝင္လာ ၿငိမ္ခံတဲ့အျဖစ္ ေရာက္သြား ရပါတယ္။

၁၅/- အရက္စြဲေနသူေတြမွာ ရင္ဘတ္ေဝဒနာဝင္မႈ (Chest infection) က အထိအနာဆံုး ထဲမွာ ပါဝင္ပါတယ္။ နမိုးနီးယား၊ အဆုတ္ ၿပီတည္နာ၊ (Lung Abcess) ေလေအာင့္ျခင္း (Emphysema) နဲ႔ တီဘီ အဆုတ္ေရာဂါမ်ိဳးေတြကလည္း အရက္သမားေတြမွာ အျဖစ္ မ်ားပါတယ္။

၁၆/- အရက္ကို အလြန္အကြ်ံမူးေနေအာင္ ေသာက္တဲ့အခ်ိန္မွာ အရက္သမားက ေအာ့အန္မယ္။ ေခ်ာင္းတဟြတ္ဟြတ္ ဆိုးေနမယ္။ ေဆာက္တည္ရာမဲ့ ျဖစ္မယ္။ ဒီေတာ့ အံဖက္က အဆုတ္ထဲဝင္သြားလို႔ နမိုးနီးယားဝင္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ အဆုတ္မွာ ၿပီတည္မယ္။ တစ္ခါတရံမွာ အံဖတ္ဆို႔ၿပီး မ႐ႈႏိုင္ မကယ္ႏိုင္ မြန္းၾကပ္သြားတယ္။ အသက္ပါ ဆံုး႐ံႈးသြားႏိုင္ပါတယ္။

၁၇/- မိန္းမေတြမွာ အရက္ေသာက္တတ္လို႔ ျဖစ္တတ္တဲ့ ဆိုးက်ိဳးေတြ ကိုလဲ ေဖာ္ျပရပါဦးမယ္။ မိန္းမေတြက ေယာက်ာ္းေတြထက္ ပိုၿပီး အသည္း ပိုၿပီးဝင္တတ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနခ်ိန္မွာ အရက္ေသာက္ခဲ့ရင္ သေႏၶသားအေပၚမွာ ထိခိုက္အႏၱရာယ္ ရွိေစပါတယ္။ ေဆးပညာလုပ္ငန္း မွာ သေႏၶသားဆိုင္ရာ (Foetal Alcohlo Syndrome)ကို ပိုသထက္ ပိုၿပီး သိလာၾကရတယ္။

၁၈/- အရက္စြဲမႈနဲ႔ အေရျပားေရာဂါေတြကလဲပဲ ပတ္သက္ေနပါတယ္။

၁၉/- ႏွင္းခူ၊ ေမြးကြ်တ္ေရာဂါ (Alopecia) ၊ လက္သည္းက်ံဳလွီသြား ျခင္း (Nail Dystrophy) ၊ ခူနာ (Paronychia) နဲ႔ ႏႈတ္ခမ္းေထာင့္ ေလာင္ျခင္း (Angular Stomatitis) ဆိုတဲ့ ေရာဂါေတြကလဲ အရက္ သမားေတြမွာ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။