ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္အတြင္းမွ စစ္သမီးမ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ရင္ဖြင္႔သံမ်ားႏွင္႔အျမင္မ်ား

 

 ေကအိုင္ေအမွစစ္ေရးျပေနေသာစစ္သမီးမ်ား

ေကအိုင္အုိတြင္ စစ္သမီးဦးေရစာရင္းေကာက္ခံထားမႈကို အတိအက်မလုပ္ထားရေသးေသာ္လည္းေကအိုင္ အိုအရာရိွမ်ား၏ ေျပာဆိုခ်က္အရ စစ္မႈထမ္း (၁၀၀)ရာခိုင္ႏႈန္းတြင္ (၁၀)ရာခိုင္ႏႈန္းမူ စစ္သမီးမ်ားျဖစ္ေ ၾကာင္းသိရသည္။KIOအဖဲြ႔ကုိ၁၉၆၁ခုႏွစ္ေဖေဖာ္ဝါရီ (၅)ရက္ေန႔တြင္ ကခ်င္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေဇာ္ တူးႏွင့္ ေဇာ္ဆိုင္းတို႔ႏွစ္ဦးက စတင္ဖဲြ႔စည္းကာ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးကို စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

KIO ပုလိပ္တပ္မွ ကခ်င္စစ္သမီး(အမ်ိဳးသမီး)တုိ႔၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ရင့္ဖြင့္သံမ်ားႏွင့္ အျမင္မ်ား
(သူတို႔ေျပာေသာ သူတို႔အေၾကာင္း)

“ကၽြန္ေတာ္က ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ၅ လပိုင္း ၁၄ ရက္ေန႔က လုိင္ဇာပုလိပ္ရံုးဌာနခ်ဳပ္ကို ေရာက္ခဲ့တာပါ။ ဒီပုလိပ္ တပ္ကို ကၽြန္ေတာ္ေရာက္တာက ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ ကိုယ္၀င္တာမဟုတ္ပါဘူး။”လို႕အသက္(၂၄) ႏွစ္အရြယ္ KIOမွ အမ်ိဳးသမီး စစ္သမီးတစ္ဦးက စကားစသည္။

အေနာ(ပုလိပ္တပ္ၾကပ္ႀကီး)
KIO တပ္မဟာ(၃)

ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔၌ အမ်ဳိးသမီးစစ္သမီးမ်ားတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနရပံု၊ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္မႈ အေျခအေနနဲ႔ ၄င္းတို႔ျဖတ္သန္းခဲ႔ရသည္႔ ဘ၀မ်ားႏွင္႔ပတ္သက္၍ သူမကဆက္ေျပာသည္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေမာင္ႏွမ (၅) ေယာက္ရိွတယ္ေလ။ အိမ္မွာအရမ္းခက္ခဲတာ။ ခက္လို႔၁၀တန္းေရာက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ေက်ာင္းမတက္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အေမမုဆိုးမကလည္း ဘုရားအမႈေဆာင္သင္းေထာက္ဆိုေတာ့ ပိုက္ဆံမရိွဘူးေလ။ ပိုက္ဆံရွာမယ္ဆိုၿပီးကၽြန္ေတာ္ေန႔စားလုပ္တယ္။အဲ့တာလည္းအဆင္မေျပဘူး။ေနာက္ ရွဂမ္ပါမွာ အလုပ္လုပ္ဖို႔ေခၚတာေပ့ါ။ အဲ့တာနဲ႔ အလုပ္လုပ္မယ္ဆိုၿပီးသြားတာ။ဂါးရာယန္မွာ အလုပ္ရွင္ေတြ ကလာႀကိဳတယ္။ ေနာက္လိုင္ဇာမွာရိွတဲ့ ပုလိပ္တပ္ရံုးခ်ဳပ္ကို ေရာက္မွ ကိုယ္ကစစ္သားစုေဆာင္း ခံရမွန္း သိတာ။ ထြက္ေျပးမယ္လို႔အႀကိမ္ႀကိမ္ စိတ္ကူးခဲ့တယ္။ ကိုယ့္ကိုဖမ္းေခၚလာတဲ့ သူကိုလည္းအၾကာႀကီးပဲ စ ကားမေျပာဘူး။

အမ်ဳိးသမီးေခါင္းေဆာင္

အဲ႔ဒီေရာက္ေတာ႔ စစ္သင္တန္း(၃)လသင္တန္းယူတယ္။ ၿပီးဗဟိုပုလိပ္ရံုးမွာတာ၀န္က်တယ္။ အမ်ိဳးသမီးအ ဖြဲ႔ရဲ႕ အတြင္းေရးမွဴးခန္႔အပ္ခံရတယ္။ သင္တန္းမွာ အမ်ိဳးသမီး (၁၀) ဦး၊ ေယာက္က်ား (၄၈) ဦး အား လံုးေ ပါင္း(၅၈)ေယာက္ရိွတယ္။ေနာက္စစ္ေက်ာင္းတက္တယ္။ေက်ာင္းၿပီးေတာ့အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ လာတယ္ ။ပုလိပ္ရံုးမွာက ဒူအင္ဂ်န္းေယာႏွင့္ ဒူေခါန္ဘူတို႔ ရိွတယ္။ အဲ့ဒီေအာက္မွာကိုယ္ပဲ။

တစ္ႏွစ္ျပည့္ၿပီး ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ေအာက္္တိုဘာလမွာ ေက်ာင္းသားအသစ္ ပုလိပ္ေတြေရာက္လာတယ္။ သူ တို႔ကိုၾကည့္ဖို႔ ကၽြန္ေတာ္လိုင္စင္ကို တာ၀န္က်တယ္။ (၄)လ ေလာက္ နီးပါးတာ၀န္က်တယ္။ တပ္ၾကပ္ရာ ထူးတက္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္၀မ္းသာတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္လိုမ်ိဳးကို ဘုရားကၾကည့္ပါလားေပ့ါ။ ဘာလုပ္လုပ္ဆုေ တာင္းတယ္။ ေနာက္တပ္ၾကပ္ႀကီး အဆင့္ထိေရာက္လာတာ အေမ့ကိုသတိရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္အၿမဲေတြး တယ္သူရဲေကာင္းႀကီးတစ္ဦးျဖစ္ေအာင္..။ ပုလိပ္ရဲႀကီးျဖစ္ေအာင္လုပ္မယ္။ ရည္ရြယ္တယ္။

စစ္သမီး ျဖစ္လာေတာ့ …………….

စစ္ေဆးရတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ကို တစ္ခ်ိဳ႕လည္းအျမင္မၾကည္ၾကဘူး။ ပုလိပ္၊ ပုလိပ္ဆုိတဲ့ စကားလံုးကိုလည္း မလိုလားဘူး။ မႀကိဳက္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္က လူေတြကို ဂိတ္မွာ စစ္ေဆးတယ္။ ရိုက္တယ္ဆိုတာလည္း ကိုယ္ေ တြ႔ ႀကိဳက္ လို႔ လုပ္တာ မဟုတ္ဘူး။ အထက္က ခိုင္းရင္ေတာ့ လုပ္ရမွာပဲ။

ဘိန္းေတြ ေတြ႔ၿပီးအခ်ဳပ္ထဲမွာထည့္တယ္။ ထည့္ၿပီးတာနဲ႔ကိုယ္ကေတာင္းပန္တယ္။ စိတ္မေကာင္းဘူးေလ။ ဒါကတာ၀န္အရပဲ။ မႏွစ္တုန္းက ဘိန္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို အရမ္းရိုက္လုိက္မိတယ္။ လက္ေရာက္တ့ဲသူေတြကိုအားလံုးကိုေတာင္းပန္တယ္။ အခ်ဳပ္ထဲထည့္လုိက္ရင္လည္း သူတို႔ေနမေကာင္း ရင္ကိုယ္ကေဆးဝါး၀ယ္ေပးပါတယ္။လူေတြက ပုလိပ္ဆိုမႀကိဳက္ၾကဘူး။ မေကာင္းတာ တစ္ခုခုဆိုပုလိပ္၊ ပု လိပ္ပဲ။ စိတ္အားငယ္လာတယ္။

KIO မွာလည္း အထက္လူႀကီး လာတိုင္း ……………….

လာလာဆူဆူ။ဒါေတာင္ကိုယ့္ဘက္ကလူႀကီးမဟုတ္ဘူး။အဲ့တာစဥ္းစားရင္စိတ္ပ်က္တယ္။တစ္ခါတစ္ေလေ တာ့ စစ္သမီးမလုပ္ခ်င္တာေတြ ျဖစ္လာတယ္။ စိတ္အားငယ္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ပုလိပ္က ခြဲျခားဆက္ဆံတာ လဲ။ ပုလိပ္ဆိုတာလည္း စစ္သင္တန္းတက္ၿပီးမွျဖစ္လာတာပဲ။ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ကပုလိပ္ပဲ။

အၿမဲခြဲျခားထားေတာ့။ ပုလိပ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့လူႀကီး၊ လူငယ္၊ အားလံုးက ကိုယ့္လို စိတ္ရိွၿပီးခံစား ရမယ္လို႔ထင္တယ္။ရံုးဝန္ထမ္းခ်င္းခ်င္းေတြက မနာလိုတာမ်ိဳးေတြေတာ့မရိွဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္ကိုေတာ့ လူခ်စ္ လူခင္ေပါတယ္။ အာကုန္လံုးကခင္ၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ကိုစစ္တပ္ထဲမွာႀကိဳက္တဲ့လူလည္း အမ်ားႀကီးရိွ တယ္။ မိန္းကေလးေတြကလည္း ခ်စ္ၾကတာရိွတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ကိုႀကိဳက္ၾကတာ..။ ကၽြန္ေတာ္သိတယ္ေ လ။ ကိုယ့္ကဘာလဲဆိုတာသိတယ္။ ကိုယ္ကမိန္းကေလးေလ။ ဒါေပမယ္႔ကၽြန္ေတာ္စတုိင္က ေယာက္က်ား လိုပဲ။ ကၽြန္ေတာ့္ အသံကအစ ေယာက္က်ားအသံျဖစ္ေနတာ..။

စစ္သားဆိုေတာ႔ ပိုက္ဆံမရွိရင္အာဏာလိုလာတယ္
အရမ္းခက္ခဲတဲ့ခ်ိန္ေတြက ကိုယ့္အတြက္ အေဖာ္လိုျဖစ္လာတယ္။ ၿပီးတဲ့လဆို ဆပ္ျပာေတာင္ မသံုးႏိုင္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ ထြက္ေျပးခ်င္တယ္။ စီနီယာအစ္မတစ္ေယာက္ေျပာတာကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔စစ္သားဆိုက တည္းကပိုိက္ဆံမရိွရင္လည္း အာဏာရဖို႔လိုတယ္။ ဒါကိုကၽြန္ေတာ္ခံယူပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္.. ကၽြန္ေတာ္ က ကခ်င္တုိင္းရင္းသားတစ္ဦးပဲ ထြက္ေျပးရင္ တာ၀န္မေက်ရာေရာက္မွာေပ့ါ။ ကၽြန္ေတာ္အခု ဆံုးျဖတ္ လုိက္ပါၿပီ ပန္းတိုင္ထိေရာက္ေအာင္ႀကိဳးစားသြားမယ္။ ခက္ခဲတာကိုေက်ာ္ျဖတ္မွေပ်ာ္တာကို ခံစားရမယ္ ဆိုတာ ခံယူတယ္။တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနခ်ိန္မွာ အေပ်ာ္ဆံုးခ်ိန္က ရာထူးတိုးတဲ့အခ်ိန္ပဲ..။ စစ္သားဆိုတာ က ရာထူးတိုးခ်ိန္ မွာပဲ ေပ်ာ္တာ.. တစ္ျခားခ်ိန္ ေပ်ာ္တာ မရိွဘူး။

တပ္မဟာ (၃) မွာ ……………..

ဆမားမွာတာ၀န္ၾကတယ္။ (၃ - ၄) လၾကာတယ္။ တကယ့္ စစ္တုိက္တဲ့ေရွ႕ေတာ့ မသြားရပါဘူး။ မသြား ခိုင္းလို႔ေပ့ါ။ သြားခိုင္းရင္ေတာ့သြားမွာေပ့ါ။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့မ်ိဳးခ်စ္စိတ္သိပ္ မရိွၾကဘူးထင္တယ္။ ခုဒီပုလိပ္ တပ္မွာ မိန္းကေလး (၄) ေယာက္ပဲရိွတယ္။

ခုဆို Corporal ႏွစ္ခုကပ္တာႏွစ္ေယာက္။ ႏွစ္ရစ္ကႏွစ္ေယာက္ေပ့ါ။ ပုလိပ္အားကုန္လံုးေပါင္းက(၃၀၀ ) လာက္ေတာ့ရိွမယ္။ဒီမွာကလူသိပ္မရိွေတာ့ဘူး။ဒီတပ္မဟာ(၃)ဌာနခ်ဳပ္မွာအားလံုး(၄၀)ေက်ာ္ေလာက္ေတာ့ ရိွတယ္။ကၽြန္ေတာ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္တာလည္း (၄) ႏွစ္ရိွၿပီ။ ကၽြန္ေတာ့္ပန္းတုိင္ဆိုတာက ကၽြန္ေတာ္ သြားရမယ့္ ခရီးအဆံုးထိ ႀကိဳးစားသြားမယ္လို႕ အေနာ က ေျပာခဲ႔ ပါတယ္။

ဆက္လက္၍ KIO တြင္ စစ္မႈထမ္းေဟာင္းအမ်ဳိးသမီး ေခါန္ေတာင္လည္း သူမ၏ သူငယ္ခ်င္း (၅)ဦးႏွင့္ အတူ ေကအိုင္အိုထဲ ဝင္ေရာက္ခဲ႔ပံု၊ သူမမိဘမ်ားႏွင္႔ အသက္(၁၅)ႏွစ္စတင္ခြဲခြာစဥ္မွ လက္ရွိအသက္ (၆၀ )ေက်ာ္အထိ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါမွ မဆံုေတြ႕ဘူးေၾကာင္း ေပာရင္း သူမ၏ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားအား ယခုကဲ႔သို႕ ဆိုသည္။

-----------------------------------------------------------------------------------------

ေခါန္ေတာင္ (ေရွ႕တန္း ေဆးဆရာမ)
စစ္မႈထမ္းေဟာင္းအမ်ဳိးသမီး

ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္မွေဆးဆရာမတစ္ဦး

၁၉၆၁ခုႏွစ္တြင္ KIOသည္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္အခြင့္အေရးမ်ားအတြက္ လက္နက္ ကိုင္အဖြဲ႔တစ္ခုျဖစ္လာခဲ့သည္။ ကခ်င္လူငယ္အမ်ားစုစည္းကာ ေကအိုင္အိုကုိဖြဲ႔စည္းခဲၿပီး ထိုအဖြဲ႔တြင္ ဆ ယ့္ေက်ာ္သက္မိန္းမပ်ိဳေလးမ်ားဟာ စစ္တပ္ထဲကို မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ တြန္းပို႔မႈမပါဘဲ စစ္တပ္ထဲ ဝင္ေရာက္လာခဲ့သည္။

“ေဟ့ ေတာမွာကခ်င္လူမ်ိဳးေတြအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္ေနတဲ့ ကခ်င္ေတာခိုတဲ့အဖြဲ႔ရိွတယ္”ဟု ကခ်င္လူမ်ိဳးစု ၾကားမွာသဲသဲေျပာဆိုသံေတြ ထြက္ေပၚေနသည္။ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း မရန္းေက်းရြာတြင္ေနထိုင္ေန သည့္ အသက္(၁၅)ႏွစ္အရြယ္ ေက်ာင္းသူမေလးကလည္း တပ္ထဲ၀င္ေရာက္ခဲ႔သည္။

ငယ္ရြယ္ဖ်က္လတ္သည့္သူမဟာ ေကအိုင္အိုအဖြဲ႔ထဲ ဝင္ေရာက္ခဲ့သည့္အခ်ိန္တြင္ ပညာမျပည့္စံုေသးေပ။ ထိုအျဖစ္ကို ေတြးမိတိုင္း စိတ္ထိခိုက္ဝမ္းနည္းေၾကာင္းသူမကေျပာသည္။ လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမအဖြဲ႔ (ေက အိုင္အို)မွလည္း သူမတို႔အားအသက္အလြန္အမင္းငယ္ေသးသျဖင့္ ပညာဆက္သင္ဖို႕အိမ္ျပန္ရန္ေဖ်ာင္ျ ဖေသာ္လည္း သူမႏွင့္သူငယ္ခ်င္းမ်ား၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကိုမႈ ျပန္မျပင္ခဲ႔ေပ။

“ေကအိုင္အိုထဲ ေရာက္ေတာ့ ေသနတ္ကိုင္ရတယ္။ ငါတို႔မိန္းကေလးေတြကိုစတန္းဆိုတဲ့ ေသနတ္ေပးကိုင္ ၾကတယ္။ ေသနတ္ကတိုတယ္။ ဒီပခံုးမွာလြယ္ထားလို႔ရွိရင္ အရမ္းစတိုင္က်တယ္။ အဲဒီေသနတ္ အရမ္းလွ တဲ့ ေသနတ္ေလးေပ့ါ” ဟု သူမ အၿပံဳးခ်ဳိခ်ိဳ ပီတိျဖင့္ ေျပာသည္။

 ေကအိုင္ေအမွစစ္သမီးေသနတ္ပစ္ေလ႔က်င္႔ေနပံု

တစ္ႀကိမ္မွာေတာ့ အထက္အမိန္႔အရ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ေျမာက္ပိုင္း ဂင္ေရာရြာမွ ဂိုင္္ေဒါရြာသို႔ လွ်ိဳ႕ဝွက္စာပို႔ ရန္သူငယ္းခ်င္းတစ္ဦးႏွင့္ခရီးဆက္ခဲ့ၾကသည္။ ငါးေတာင္ဟုေခၚသည့္ လြယ္ဖ်ပ္ေတာင္အေရာက္တြင္ ေသ နတ္ပစ္ခက္သံ ဆက္တိုက္ထြက္ေပၚလာေတာ့သည္။က်ည္ဆံတစ္ေထာင့္ သူငယ္ခ်င္းထံတည့္တည့္တိုးဝင္ လာသည္။

သူမေၾကာက္လွန္႔တၾကား ေျခဦးတည့္ရာ ေျခလွမ္းက်ဲက်ဲျဖင့္ေတာအုပ္ထဲမွ ေျပးလႊားေနခဲ့သည္။ သူစိတ္ ထဲမွာ တစ္ခုပဲေတြးေနမိတယ္။ “ငါ့သူငယ္ခ်င္းဆံုးၿပီ”ဟုသာ တစ္လမ္းလံုးအသိစိတ္တစ္ခုလံုး ထိတ္လန္႔စိုး ထိတ္မႈကလြဲ၍သူမဘာမွမသိေတာ့ေခ်။

သူမေျပးလြားရာမွ သတိရလာခ်ိန္တြင္ညဦးယံျဖစ္ေနပါၿပီ။ သူမတစ္ညလံုးအိပ္မေပ်ာ္ခဲ့။ သူ႔စိတ္ထဲမွာ သူ ငယ္ခ်င္းေတြကို ေတြးေနမိသည္။ နံနက္ေဝလီေဝလင္းခ်ိန္ သူငယ္ခ်င္းကိုရွာဖို႔ သူထလိုက္သည္။

“ငါ့သူငယ္ခ်င္း ေသေနလို႔ရွိရင္ ငါဘယ္လိုလုပ္မလဲ။ ကၽြန္မအရူးတစ္ပိုင္းလုိပဲ ခံစားေနရတယ္။ ”ဟု သူ မ ျပန္ေျပာင္း ေျပာျပေနသည္။

သူငယ္ခ်င္းသည္ စမ္းေခ်ာင္းနံေဘးေသြးမ်ားႏွင့္လဲွေနသည္။ မ်က္ႏွာျဖဴေရာ္ေဖ်ာ့ေတာ့ေနသည့္ သူငယ္ ခ်င္းအားသူေျပးေပြ႔လိုက္ကာ စကားတစ္ခြန္းမွ်ျဖင့္ ခြန္အားေပးေနေတာ့ သည္။ ``သူငယ္ခ်င္းအားတင္း ထားပါ။ နင္မေသရဘူး”ဟု သူမတသြက္သြက္ေျပာေနမိသည္။က်ည္ဆံကသူငယ္ခ်င္း၏ ဘယ္ဘက္ရင္ အုပ္ေပၚမွာ.. ။

သူမခ်က္ျခင္းထလိုက္ကာ ဂင္ေရာဘြမ္ သို႔ ေနာက္ျပန္ဆုတ္ၿပီး အထက္အရာရိွမ်ားႏွင့္အတူ သူငယ္ခ်င္းကို သယ္ယူေဆးကုသမွ သူငယ္ခ်င္းမွာ အသက္ဆက္ခဲ့ရသည္။ ဒါကသူမအတြက္ ပထမဦးဆံုးရန္သူႏွင့္ ထိပ္ တိုက္ေတြ႔ဆံုလိုက္ရျခင္း ျဖစ္သည္။ စစ္မႈထမ္းသက္ၾကာလာၿပီးေနာက္ပိုင္းေတာ့ သူမထိန္႔လန္႔ေၾကာက္ လန္႔မႈႏွင့္အတူ စစ္တြင္ေမြ႕ေလ်ာ္ကာတာဝန္ေက်ပြန္သည့္ ေရွ႕တန္းေဆးဆရာမျဖစ္လာခဲ့သည္။ (၈) ႏွစ္ ၾကာေရွ႕တန္းစစ္တပ္တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေသာ္လည္း သူမတြင္ရာထူးမရိွခဲ့ေပ။

ခုေတာ့ အသက္(၆၀)ေက်ာ္အဘြားေခါန္ေတာင္သည္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕မွာပင္ဘုရားအမႈေဆာင္ သင္းေထာက္ တာဝန္ယူကာ အသင္းသူအသင္းမ်ားအိမ္တြင္ လိုက္လံဆုေတာင္းသည့္ အလုပ္မ်ားေနပါေတာ့သည္။

ေကအိုင္အိုအတြင္ ပထမဆံုး ၀င္ေရာက္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ႔သည္႔ အမ်ဳိးသမီး စစ္သမီးမ်ားမွာ-

- ထြယ္ဘူ (Htoi Bu)၊ ပရီထန္ (PriHtam)၊ နန္ဆိုင္း (Nang Seng)၊ ဂ်ာႏူး( Ja Nu)

- ဒြမ္ေဒါ့ေခါန္ (DumdawHkawn)၊ ဆုိင္းေတာင္ (SengTawng)၊ မေခါကိုင္ (Mahkaw Kai)

- ရြယ္ႏူး (Roi Nu)၊ ေဂ်ာ္တိန္း (Jaw Ting) တို႕ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

၁၉၆၃ခုႏွစ္တြင္ စစ္သမီး စုစုေပါင္းအေယာက္ (၅၀)ခန္႔ က တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရန္ တစ္ဖက္တစ္လွမ္းမွ ပါဝင္ခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။၁၉၆၈ခုႏွစ္မူ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔မွ ပထမဦးဆံုးအမ်ိဳးသမီးစစ္သင္တန္း (WAC- Women Army Cord)အားအမိ်ဳးသမီး (၁၀)ဦးေက်ာ္ ျဖင့္ စတင္ခဲ့သည္။ စစ္တပ္တြင္ အမ်ိဳးသမီး မ်ားသည္ အမ်ိဳးသားႏွင့္တန္းတူပါဝင္ႀကိဳးပမ္း တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရေသာ္လည္း ရာထူးတိုးျမင့္မႈတြင္ အ ခြင့္အလမ္း နည္းပါးခဲ့သည္။

စစ္သမီးမ်ား၏ ရာထူး

လက္ရိွေကအိုင္အိုတြင္ အျမင့္ဆံုးရာထူးအေနျဖင့္ (၃) ပြင့္အျဖစ္ လဖိုင္ေတာင္ႏူး (LahpaiTawng Nu)၊ မရူေကာ့လိန္(Moiru Kaw Ling)တို႔ျဖစ္သည္။စစ္သမီးမ်ားသည္ေကအိုင္အိုအဖြဲ႔၏aဆးရံုမ်ားႏွင့္ေရွ႕တန္းေ ဆးကုသမႈအပိုင္း၊ စစ္ဒုကၡသည္မ်ားကူညီေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးဌာနဆုိင္ရာ၊ လံုၿခံဳေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈဌာနမ်ား တြင္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရသည္။ ထို႔ျပင္ ေကအိုင္အိုဌာနခ်ဳပ္၏ အေနာက္တန္းလံုၿခံဳေရးကိုလည္း တာ၀န္ ယူထားရျခင္းျဖစ္သည္။ယခင္အပစ္အခတ္မရပ္စဲမွီ ကာလတိုက္ပြဲတြင္ ဗိုလ္ရုထႏွင့္ဗိုလ္ထြယ္မိုင္တို႔သည္ စစ္စြမ္းရည္ႏွင့္ျပည့္စံုသည့္ထူးခၽႊန္ထက္ျမတ္ေသာစစ္သမီးမ်ားျဖင့္ေက်ာ္ၾကားခဲ့သည္။

လိုင္ဇာၿမိဳ႕ရိွအမ်ိဳးသမီးေရးရာအဖြဲ႔အစည္းမွ ဥကၠ႒ေဖာင္ရြယ္ေခါန္ဂ်ာသည္ ပထမဦးဆံုး စစ္သမီးသင္တန္း မွအမွတ္စဥ္နံပါတ္(၃) ျဖစ္သည္။သူမႏွစ္အေတာ္ၾကာေရွ႕တန္းတြင္ ေဆးဆရာမအျဖစ္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုတိုင္ရာထူးမရိွခဲ့ေပ။

“အမ်ိဳးသမီးေတြဆိုေတာ့ အိမ္ေထာင္ျပဳရင္ဒီအမႈကေန အနားယူလိုက္ရတာမ်ားတယ္။ အိမ္ေထာင္မႈေတြနဲ႔ ဆိုေတာ့ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးေတြက်ဆင္းတာေပ့ါ၊ ကၽြန္မတို႔ဘက္ကေတာင္းခံထားတာေတာ့ရိွတယ္။” ဟုဆရာမေဖာင္ရြယ္ေခါန္ဂ်ာက ေျပာသည္။အပစ္ရပ္စဲၿပီး ေနာက္ပိုင္းစစ္သမီးမ်ားမွာ ရာထူးတိုးျမင့္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ားရရိွခဲ့သည္။

ေဆးတပ္မွပင္ဆင္ယူၿပီး စစ္သမီးလဖိုင္ထုဘူႏွင့္ခ်မ္းလြမ့္တို႔မွာ ဗိုလ္မႉးအျဖစ္စစ္သမီးရာထူးအျမင့္ဆံုးရရိွခဲ့ ၿပီး ဗိုလ္ႀကီးအဆင့္ျဖစ္ စစ္သမီးေတာင္ႏူးတို႔ ရိွခဲ့သည္။လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ေရွးတန္းထြက္စစ္သမီးမ်ား ရာ ထူးတက္ႏႈန္းနည္းခဲ႔သည္႔ အေျခအေနႏွင္႔ပတ္သက္၍ ရာထူးအာမခံခ်က္မ်ား ရွိလာေၾကာင္း အရပ္ဖက္အုပ္ ခ်ဳပ္ေရးဌာန၊ ဒု-တာဝန္ခံဆလန္က ပါဒြဲပီဆာကယခုကဲ႔သို႔ေျပာသည္။

“ အမ်ိဳးသမီးကႏွစ္အေတာ္ၾကာမလုပ္ၾကဘူး၊ အဲေတာ့မေပးျဖစ္ဘူး။ တစ္ခ်ိဳ႕ေဆးေက်ာင္းမွာဆို တစ္သက္ လံုးလုပ္မယ္လို႔ဝန္ခံဂတိေပးထားၾကတယ္။ဒါေပမယ့္မလုပ္ျဖစ္ဘူး။ႏွစ္ရွည္လုပ္လာတဲ့စစ္သမီးေတြကလည္း ရာထူးေပးပါတယ္” ဟု ဆုိသည္။

ဆက္ၿပီးအမ်ိဳးသမီးေတြကိုခုေနာက္ပိုင္းအခြင့္အေရးေတြေပးကာေက်ာင္းဆရာမ၊ေဆးဆရာမ၊ ေဖ်ာ္ေျဖေရး အဖြဲ႔၊ ရံုးဝန္ထမ္းအျဖစ္အခြင့္အေရးေပးထားေၾကာင္းလည္း၎က ေျပာသည္။

လက္ရိွေကအုိင္အိုတပ္မဟာ(၅)ခုတြင္ဌာနအသီးသီး၊အဘက္ဘက္မွတာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနသည့္အမ်ိဳးသမီး စုစုေပါင္း(၄၀၀၀)ေက်ာ္ခန္႔ရိွၿပီးစစ္သမီးမွာ(၈၀၀)ေက်ာ္ခန္႔ရိွသည္ဟုသိရသည္။ေကအိုင္အုိတြင္စစ္သမီးဦးေ ရစာရင္းေကာက္ခံထားမႈကိုအတိအက်မလုပ္ထားရေသးေသာ္လည္းေကအိုင္အိုအရာရိွမ်ား၏ေျပာဆိုခ်က္အ ရ စစ္မႈထမ္း (၁၀၀)ရာခိုင္ႏႈန္းတြင္ (၁၀)ရာခိုင္ႏႈန္းမူ စစ္သမီးမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

KIOအဖဲြ႔ကုိ၁၉၆၁ခုႏွစ္ေဖေဖာ္ဝါရီ(၅)ရက္ေန႔တြင္ကခ်င္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေဇာ္တူးႏွင္႔ေဇာ္ဆိုင္းတို ႔ႏွစ္ဦးက စတင္ဖဲြ႔စည္းကာကခ်င္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးကို စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။