Wednesday, November 21, 2012
0
 
အေမရိကန္သံအမတ္နဲ့ ဘီဘီစီ ေတြ့ဆံုေမးျမန္းခန္း ျမန္မာနိုင္ငံကို ပထမဆံုးလာေရာက္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ သမၼတ တစ္ေယာက္ရဲ့ ခရီးစဉ္ အတြင္း သမၼတ အိုဘားမားက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ့ ေတြ့ဆံုခဲ့ရာမွာ အဓိက ဘာေတြ ေဆြးေနြးခဲ့ျက သလဲ၊ ဒါေတြက ဘယ္ကို ဦးတည္ ေနသလဲ ဆိုတာ သိရေအာင္ ျမန္မာနိုင္ငံ ဆိုင္ ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ျကီး Derek Mitchell ကို ရန္ကုန္ ျမို့ ေရာက္ ဘီဘီစီ ျမန္မာဌာနရဲ့ အျကီးတန္း အယ္ဒီတာ ဦးမင္းထက္က ေတြ့ဆံု ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ေမး - သမၼတ အိုဘားမား ျမန္မာနိုင္ငံကို ပထမဆံုးေသာ အေမရိကန္ သမၼတ အေနနဲ့လာေရာက္ခဲ့တာကို တခို့်က သိပ္ကို ေစာလြန္းတယ္ လို့ ေျပာေနျက ပါတယ္။ အခုလို လာေရာက္ခဲ့တာကို ဘယ္လို စဥ္းစားျပီး လုပ္ခဲ့တာပါလဲ။ သိပ္မ်ားေစာေနပါသလား။

ေျဖ - က်ေနာ္တို့ကေတာ့ အခိ်န္ ေစာတယ္လို့ မယူဆပါဘူး။ သမၼတ အိုဘားမားရဲ့ ခရီးစဥ္ဟာ ျမန္မာနိုင္ငံ ဦးတည္ေနတဲ့ လမ္းေျကာင္းနဲ့ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ျပုျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ အေပၚ အားေပးတယ္ဆိုတာကို ထင္ ထင္ရွားရွား ျပသနိုင္ခဲ့တယ္လို့ ယူဆပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုခိ်န္ဟာ ေအာင္ပဲြခံရမယ့္အခိ်န္ မေရာက္ေသး ဘူး။ အခက္အခဲအတားအဆီးေတြကို ရင္ဆိုင္ေက်ာ္လွြားနိုင္ဖို့ ေနာက္ထပ္လုပ္စရာေတြရိွေနေသးတယ္ဆို တာကို သမၼတအိုဘားမားကိုယ္တိုင္ ျမန္မာလူထုကို အတိအလင္း ေျပာသြား ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီခရီးစဥ္ ဟာ ဘက္မွ်တဲ့ ခရီးစဥ္ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ျပနိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္သူေတြအင္အားေ ကာင္းလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို့ အေမရိကန္ အစိုးရရဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ သံဓိဌာန္အတိုင္း ရည္ရြယ္ လုပ္ခဲ့ တာပါ။ ျမန္မာနိုင္ငံဟာ လမ္းေျကာင္းမွန္ေပၚ သြားေနသမွ်ေတာ့ အေမရိကန္အစိုးရအေန နဲ့ ျမန္မာအစိုးရ နဲ့ ပူးတဲြ ေဆာင္ရြက္ သြားမွာပါ။

ေမး - ပိတ္ဆို့မႈေတြ တျဖည္းျဖည္း ေလွ်ာ့ခ်ေပးလာတာ ေတြ့ရပါတယ္။ တခို့်က ဒီပိတ္ဆို့မႈေတြ အကုန္လံုး သာ မရိွေတာ့ရင္ အေမရိကန္ရဲ့ ဩဇာ မရိွေတာ့မွာကို စိုးရိမ္တာေတြလည္း ရိွပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံ က ျပုျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ေတြကို ဆက္ျပီးမသြားေတာ့ဘူးဆိုရင္ ဒီပိတ္ဆို့မႈေတြကို ျပန္ျပီးခ်ဖို့ေရာ အစီအ စဥ္ရိွပါသလား။

ေျဖ - ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို့မႈေတြကို အေမရိကန္သမၼတရဲ့ အမိန့္နဲ့ ေလွ်ာ့ေပါ့ ေပးတာမို်းေတြ လုပ္ခဲ့ေပမယ့္ အေမရိကန္ အေျခခံဥပေဒအရေတာ့ ဒီဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို့မႈေတြက ဆက္ရိွေနဆဲပါ။ တကယ္လို့ အျကီး အက်ယ္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရိွလာမယ္ဆိုရင္ ေပၚလစီေတြကို ျပန္သံုးသပ္ဖို့ ရိွပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံ ေလွ်ာက္ လွမ္းေနတဲ့ခရီးစဉ္မွာ အခက္အခဲေတြ ရိွေနတယ္ ဆိုတာကို နားလည္ထားပါတယ္။ စိတ္ရွည္ရွည္နဲ့ က်ေနာ္ တို့ ေစာင့္ျကည့္ေနမွာပါ။ တိုင္းရင္းသား လူမို်းေပါင္းစံု၊ ဘက္ေပါင္းစံုရဲ့ အသံေတြကို အထိေရာက္နိုင္ဆံုး နားစြင့္သြားမွာပါ။

ေမး - သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ့ သမၼတ အိုဘားမားတို့ ေတြ့ဆံုခဲ့စဉ္မွာ ဒီျပုျပင္ ေျပာင္းလဲေရး လမ္းစဉ္နဲ့ ပတ္သက္လို့ ေတာ္ေတာ္ ေျပာျဖစ္ ခဲ့ျကတယ္လို့ သိရပါတယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဆီကေရာ တိက်တဲ့ အာမခံခ်က္မို်းေတြ ရခဲ့ပါသလား။

ေျဖ - သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အပါအဝင္ ျမန္မာအစိုးရဆီက တင္ျပ ေျပာဆို ခ်က္ ေတြကို က်ေနာ္တို့ အျမဲ ျကားရပါတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ကသမၼတအိုဘားမားနဲ့ ေတြ့တုန္းက ျမန္မာနိုင္ငံဟာေနာက္ေျကာ င္း ျပန္မလွည့္နိုင္တဲ့ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရး လမ္းေျကာင္းေပၚ ေရာက္ေနျပီ ဆိုတဲ့အေျကာင္းနဲ့ သမၼတ အို ဘားမားရဲ့ ေရွ့သို့ ခီ်တက္ျကစို့ဆိုတဲ့ မဲဆြယ္ စည္းရံုးေရး ေဆာင္ပုဒ္အတိုင္း ေရွ့တိုး ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္ လို့ ေျပာသြားေတာ့ သမၼတ အိုဘားမား အေတာ္ေလး ဘဝင္ခိုက္သြားခဲ့ရပါတယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ့ လုပ္ရပ္ေတြကို က်ေနာ္တို့မျပတ္ေစာင့္ျကည့္ အကဲခတ္ေနရာမွာ ဒီမိုကေရစီလမ္းေျကာင္းေပၚကို အကုန္ လံုး မဟုတ္ေတာင္တဆင့္ခ်င္း ေလွ်ာက္လွမ္းေနတာကို ေတြ့ရပါတယ္။ ဒီအတိုင္း ဆက္လုပ္သြားလိမ့္ မယ္ လို့လည္း က်ေနာ္တို့ ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။

ေမး - အရင္က စစ္အစိုးရကို သေဘာမေတြ့တဲ့ အေျကာင္းကို ေျပာတဲ့ အေနနဲ့ Burma လို့သံုးခဲ့တယ္လို့ သိရပါတယ္။ အခု ျမန္မာနိုင္ငံနဲ့ ဆက္ဆံမႈေတြတိုးျပီး လုပ္လာတဲ့အခါမွာ အေမရိကန္ရဲ့ မူဝါဒအေနနဲ့ Burma လို့ ဆက္ေခၚေနတာ ဘယ္လိုသေဘာရိွပါသလဲ။

ေျဖ - တကယ္တမ္းမွာ အေမရိကန္ အစိုးရရဲ့ အေျခခံ ေပၚလစီက နဂိုအတိုင္း ဆက္ရိွေနမွာပါ။ နိုင္ငံတိုင္းျပည္တခုရဲ့အမည္ကို ဘယ္လို ေခၚေဝၚ သံုးစဲြရမယ္ဆိုတာ ျပည္သူ လထုကသာ ဒီမိုကေရစီနည္း အရ ဆံုးျဖတ္ျကမွာပါ။ Myanmar လို့ ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္တုန္းက ဒီမိုကေရစီနည္းအရ ေျပာင္းလဲသတ္ မွတ္ခဲ့တာမို်းမေတြ့ရတာမို့ အေမရိကန္နိုင္ငံရဲ့ ေပၚလစီေဟာင္းအရ Burma လို့ ေခၚေဝၚ သံုးစဲြခဲ့တာ ပါ။မေန့တုန္းကသမၼတအိုဘားမားက Myanmar ေခၚေဝၚ သံုးစဲြခဲ့တာဟာ သံတမန္ေရးအရ ေလးစားသမႈ ျပု တဲ့အေနနဲ့ ေခၚေဝၚသံုးစဲြခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ့ သီးသန့္ ေတြ့ခဲ့တုန္းကလည္း Myanmar လို့ သံုးခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္နဲ့ ေတြ့တုန္းကေတာ့ Burma လို့ သံုးခဲ့ပါတယ္။ ဒီ Burma, Myanmar ကိစၥဟာ ခုခိ်န္ထိအေျခအတင္ အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္ေနဆဲပါ။ ဒီကိစၥကို ပြင့္လင္း ျမင္သာတဲ့ ဒီမို ကေရစီနည္းနဲ့ အေျခအတင္ ေဆြးေနြးဆံုးျဖတ္ရမွာပါ။ ဒီေတာ့ ျမန္မာျပည္သူလူထုေတြရဲ့ သေဘာ ဆႏၵအ တိုင္း က်ေနာ္တို့ လိုက္နာသံုးစဲြ သြားမွာပါ။

ေမး - ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ အေျပာင္းအလဲကို ေျပာရင္ စစ္တပ္ကမပါလို့ မရဘူးလို့ ေျပာျကပါတယ္။ စစ္တပ္ကို တိုက္ရိုက္ထိေတြ့ ဆက္ဆံမႈေတြ လုပ္ရမယ္လို့ ေျပာတာလည္း ရိွပါတယ္။ အေမရိကန္ဘက္က စစ္တပ္ အခ်င္းခ်င္းပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အေမရိကန္ အစိုးရအေနနဲ့ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာ စစ္တပ္ကို တိုက္ရိုက္ထိေတြ့ဆက္ဆံဖို့ ရိွပါသလား။

ေျဖ - ဟုတ္ကဲ့ ။ ထိေတြ့ဆက္ဆံတယ္ဆိုရာမွာ အစိုးရတြင္းမွာပါတဲ့ အုပ္စုအဖဲြ့ေတြအားလံုးနဲ့ေရာ၊ လူမႈအဖဲြ့ အစည္းထဲက အုပ္စုအဖဲြ့ေတြ အားလံုးနဲ့ပါ ထိေတြ့ဆက္ဆံမွသာ ျပုျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ေတြကို နွစ္နိုင္ငံ ပူးတဲြ ေဆာင္ရြက္နိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္တပ္ဟာအေရးပါတဲ့အုပ္စုျဖစ္တယ္ဆိုတာ အထင္အရွား ပါ ။ ျမန္မာနိုင္ငံကို ကာလအေတာ္ျကာအုပ္ခု်ပ္ခဲ့တဲ့ စစ္တပ္အေနနဲ့ အခုဖဲြ့စည္းအုပ္ခု်ပ္ပံု စနစ္ထဲမွာလည္း လုပ္ပိုင္ခြင့္ အထူးအာဏာေတြရထားတာ ေတြ့ရပါတယ္။ အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ့ တဆင့္ခ်င္း ထိေတြ့ဆက္ဆံေနပါတယ္။ လူ့အခြင့္အေရး ကိစၥရပ္ေတြနဲ့ ပတ္သက္လို့စစ္တပ္နဲ့ အျပုသေဘာ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေနြး ေျပာဆိုမႈေတြ ရိွခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို့ အေမရိကန္ စစ္တပ္ဟာ အရပ္သား အုပ္ခု်ပ္မႈေအာက္မွာ ဒီမိုကေရစီ နည္းအရ လႈပ္ရွားလည္ပတ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ဒီေတာ့ တျဖည္းျဖည္းနဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ့ သေဘာသဘာဝကို ပိုနားလည္လာေအာင္ ဆက္ဆံေရး ေတြဖန္တီးျပီး အခိ်န္ၾကာလာတာနဲ့အမွ် စစ္တပ္အခ်င္းခ်င္းထိေတြ့ဆက္ဆံ မႈေတြ လုပ္လာနိုင္မယ္လို့ ယူဆပါတယ္။

BBC

0 comments: