မိတ္ေဆြ ၁၀ ပါတီမွ က်ားျဖဴပါတီႏႈတ္ထြက္

တိုင္းရင္းသားနိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ ပုိမုိလႈပ္ရွားႏုိင္ရန္ ဒီမိုကေရစီမဟာမိတ္ ၁၀ ပါတီ၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ က်ားျဖဴေခၚသၽွမ္းတိုင္းရင္းသားဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ပါဝင္ေတာ့မည္မဟုတ္ေၾကာင္း ပါတီ၀င္တဦးက ေျပာ သည္။

ဒီမိုကေရစီမဟာမိတ္ ၁၀ ပါတီ

“က်ေနာ္တို႔မွာ တိုင္းရင္းသား ၁၃ ပါတီမွာက လုပ္စရာေတြ မ်ားလာတယ္။ ေနာက္တခုကလည္း က်ေနာ္တို႔ ကဒီ၁၀ပါတီထဲမွာသာပါတယ္ေျပာတာ။ တခ်ိဳ႕ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခ်က္ေတြမွာ က်ေနာ္တို႔ကမွတ္တမ္း လက္ မွတ္ဘဲထိုးတယ္။ တခ်ိဳ႕ေၾကျငာခ်က္ ေတြမွာလဲက်ေနာ္တို႔သေဘာမတူလက္မခံနိုင္တဲ့အခ်က္အလက္ေတြ ပါသြားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ပါဝင္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ဒီလိုေလးေတြရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီ ၁၀ ပါတီလွုပ္ရွားမွုမွာ မပါေတာ့ဖို႔ဘဲ” ဟု က်ားျဖဴ ပါတီ၏ လဲခ်ားၿမိဳ႕နယ္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ကေျပာသည္။

မၾကာေသးခင္က ေနျပည္ေတာ္၌တင္ျပခဲ့ေသာ ၁၀ပါတီ၏ တင္ျပေတာင္းဆိုခ်က္တခုျဖစ္သည့္၂၀၁၅ေ ရြးေကာက္ပြဲကို အခ်ိဳးက်ကိုယ္စားလွယ္စနစ္ PR (Proportional Representation) က်င့္သုံးရန္ကိစၥ က်ားျဖဴပါတီမွ လက္မခံ၊ သေဘာမတူေၾကာင္း အဆိုပါလႊတ္ေတာ္အမတ္ကဆက္ေျပာသည္။

“PRစနစ္ဆိုတာေက်းလက္ေဒသတိုင္းရင္းသားျပည္သူလူထုေတြမေျပာနဲ႔က်ေနာ္တို႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ ထဲမွာေတာင္ မသိနားမလည္တာရွိေနေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၂၀၁၅ မွာ ဒီစနစ္ကို က်င့္သုံးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ လူထုက ဇေဝ ဇဝါျဖစ္ေစမယ္။ အဲဒီတုန္းက က်ေနာ္တို႔ အစည္းအေဝးဘဲသြားတက္တယ္။ ထုတ္ျပန္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ပါ သေဘာတူ တယ္  လို႔ ပါထားတယ္။ ၂၀၁၀ ကေတာင္မွ ဘယ္အကြက္ကို ဘယ္လိုျခစ္ရမယ္ ဆိုတာ မသိေသးတဲ့လူေတြအမ်ား ႀကီး ရွိပါေသးတယ္” ဟုလည္း ဆိုသည္။

PR  ေခၚ အခ်ိဳးက်ကိုယ္စားလွယ္စနစ္ဆိုသည္မွာ - ဥပမာ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၁၀ ဦးအလိုရွိၿပီး ယွဥ္ၿပိဳင္ ပါတီ ၅ ပါတီ၊  ပါတီတခုက ၅၀%၊ က်န္ပါတီ ႏွစ္ခုအနက္ တခုက ၃၀%၊ ၂၀% ျဖင့္ ေထာက္ခံ မဲမ်ားရရွိလၽွင္ - ၅၀% ျဖင့္ေထာက္ခံမဲရရွိသည့္ပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ ၅ ဦး၊ ၃၀% ခိုင္ႏွုန္းရရွိသည့္ ပါတီက ၃ ဦး၊ ၂၀ % ခိုင္ႏွုန္းရရွိ သည့္ပါတီက ၂ ဦး - စသျဖင့္ အမတ္ဦးေရသတ္မွတ္သြားမည္ျဖစ္သည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ေရြးေကာက္ပြဲက သုံးေသာ Winner take all လမ္းစဥ္သည္ ဥပမာ -(က) ၿမိဳ႕၌ယွဥ္ၿပိဳင္သူ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းႏွစ္ေယာက္အနက္တေယာက္မွာေထာက္ခံမဲ ၅၁ရာခိုင္ႏွုန္းတေယာက္မွာမူေထာက္ ခံမဲ ၄၉ရာခိုင္ႏွုန္းရရွိပါက ၅၁ ရာခိုင္ႏွုန္း ရရွိသည့္ပုဂၢိဳလ္က လုံး၀ေအာင္နိုင္သူ ျဖစ္၏။ ၄၉ ရာခိုင္ႏွုန္းရရွိ သူက လႊတ္ေတာ္အတြင္း ေရာက္ရွိလာနိုင္ျခင္း လုံး၀မရွိ ဟုဆိုသည္။

ဒီမိုကေရစီမဟာမိတ္ ၁၀ပါတီမွာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအင္အားစု(NDF)၊ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားတိုး တက္ေရးပါတီ (RNDP) ၊ သၽွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (SNDP) ၊ မြန္ေဒသလုံးဆိုင္ရာဒီမို ကေရစီပါတီ(AMRDP) ၊ ဖလုံ-စေဝၚ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (PSDP) ၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားပါတီ (CNP)၊ ဒီမိုကရက္ တစ္ပါတီ (ျမန္မာ) (DPM) ၊ ဒီမိုကေရစီ ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီ(DPP) ၊ ျပည္ေထာင္စုဒီမိုကေရစီပါတီ UDP ၊ညီညြတ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပါတီ UPP  တို႔ျဖစ္ပါသည္။

ညီေနာင္တိုင္းရင္းသား ၁၃ ပါတီမွာမူ - ၁။ ရခိုင္ (RNDP)  ၂။ က်ားျဖဴ(သၽွမ္း) SNDP ၃။ မြန္ (AMRDP) ၄။ ကရင္ (ဖလုံ စေဝၚ) PSDP   ၅။ ခ်င္း (CNP)   ၆။ ကယန္း (KNP)၊ ၇။ သၽွမ္းနီ (TNDP)၊ ၈။ ဓႏု (DNDP)  ၉။ အရွိုခ်င္း (ACNP)   ၁၀။  အင္းသား (INDP)၊ ၁၁။ ပအိုဝ္း (PNO) ၁၂။ တအာင္း(ပေလာင္)TNP  ႏွင့္ ၁၃။ ဝ တိုးတက္ေရးပါတီ ( WDP) တို႔ျဖစ္သည္။